Jak podaje Jacek Laberschek w „Średniowiecznych dziejach nadwarciańskiego Mstowa”, za Kazimierzem Rymutem i Stanisławem Rospondem, nazwę Mstów uważa się za dzierżawczą, wywodzącą się od wygasłego imienia (Miest, Msta, Mstuj, Mstug) założyciela względnie zarządcy osady. Zastanawia mnie fakt odrzucenia, a właściwie brak rozpatrzenia możliwości pochodzenia nazwy Mstów od słowa „most”. Zważywszy na fakt, iż najprawdopodobniej istnienie brodu (staropol. most) było przyczyną powstania osady, a nie odwrotnie, oraz ruchomość samogłosek w języku polskim (np. poprzez wpływ jęz. czeskiego - o ile pamiętam z czasów szkolnych), hipoteza ta wydaje się równie prawdopodobna co powszechnie uznana przez wyżej wymienionych. Co Wy na to? Zapraszam do dyskusji.
Zaufajmy znawcom osadnictwa doby średniowiecza. 'Most' i 'bród' to zupełnie inne kategorie. Wyobraźmy sobie hipotetycznie taką sytuację: idą sobie jacyś tam ludzie i w terenie zupełnie niezagospodarowanym widzą... most. Skąd się tu wziąłeś moście? - chciałoby się zapytać.
Dawne nazwy zazwyczaj uwieczniały stosunki własnościowe na danym terenie. Nazwy topograficzne i kulturowe pojawiły się nieco później.
To niewątpliwie nazwa dzierżawcza. Odpowiada na pytanie: czyj ? (do kogo należy?). Jeśli np. do ojca (pierwotnie: oćca), to (czyj?) ojców (oćców).
Pod względem językowym: mianownik - "most", dopełniacz - 'msta'? Niemożliwe. Albo: 'gość". Czyj to kapelusz? - Jakiegoś gościa - odpowiada kelner (lub szatniarz). A czemu nie: 'gścia'? Zatem : 'gściów'?
Wszelako : gościniec, gościńca.
Owszem: pies , psa, sen , snu - ale to zupełnie inna (językowo) historia.
The following user(s) said Thank You: Tomasz Kukuła
23 Mstów (temat):
Kubicki A. - Z przeszłości Mstowa. Notatki kronikarskie od średniowiecza do 1939 r. Cz-wa br.r.wyd. (2011), skł. Druk. Usł.„Gryf”,21,5 cm, s.263, opr.oryg.tw., c.30zł.
Laberschek J. - Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa. Kr.2014, Wyd. Tow. Nauk. „Societas Vistulana”, 23,5 cm, s.245, opr. oryg. brosz., c.40zł.
Łatak K. CRL pod red. - Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków. Łomianki 2013, Wyd. LTW, 25cm, opr.oryg.tw., c.60zł.
Sochacki A. - Kościół i Klasztor Kanoników Regularnych Laterańskich w Mstowie. Sanktuarium Maryjne. Przewodnik.
Na pamiątkę jubileuszu 800-lecia zjazdu biskupów w Mstowie 1212-2012. Kraków-Mstów 2012, Wyd. „Czuwajmy”, 23cm, s.46, opr.oryg.brosz., c.30zł.
___________________
AF
Autor
