Start

1 listopada poniedziałek
Mamy świąt cztery dni, tj do czwartku, Dzisiaj jest dzień wszystkich Świętych. Cicho, pogoda ładna słońce świeci i względnie ciepło. Wczoraj był deszcz Ada przyszła dopiero przedwieczorem ponieważ miała dużo sprawunków w mieście. Chcieliśmy żeby nocowała, ale nie chciała ponieważ i tak jeśli przyjdzie późno to p. Okuszko dziwi się, że późno a Grażynka łzami "Po co pani poszła, ja nie chciałam żeby pani poszła, niech pani nie chodzi" i ten podobnemi słowami. Cenzur nie dostałyśmy, dopiero na Boże Narodzenie. Jestem zadowolona, że mamy trochę wolności bo bardzo mam mało zawsze czasu. Miałam byc u Maniusi Sokołowskiej, lecz nie chce mi się iść. Pożyczyłam sobie do czytania "Don Kiszota z Maury" Cerwantesa 6 tomów, od Maryśki Barańskiej. Wiele uczennic choruje na anginę i zapalenie gardła. Wojna trwa; czytałam w Gońcu przepowiednie że ma się skończyć 11 listopada 1915 roku. Ciekawam czy się sprawdzi.Tymczasem wszystko na dzień drożeje. Koleje kursują. Do nas jednak nikt dotąd nie przyjechał. Na pensji jest u nas wszystko po polsku, a uczennice przejęte są ważnością wojny.

Janina Słomkówna, 100 lat temu w Częstochowie

Dnia 25 października 1915 Poniedziałek.
Zupełnie teraz nie miałam czasu na pisanie mojego dzienniczka. Ledwie zdążę odrobić lekcje i trochę poczytać oraz sprzątnąć po obiedzie to zaraz robi się ciemno. Jestem jednak zadowolona; chodzę na pensję i mam dużo książek do czytania, które pożyczam  sobie od koleżanek. Ostatnio miałam "Helę" Zofii Bukowieckiej. Bardzo ładna książka i pożyteczna, dostałam ją od Widerówny. 15 października była uroczystość podatku koleżeńskiego. Szłyśmy klasami z sztandarem i opiekunką siódmej klasy na czele. W sali rekreacyjnej, która była przystrojona różnemi chorągiewkami, przy stoliku stały dwie siedmioklasistki i przypinały kokardki. Każda uczennica kładła na tacę parę kopiejek. Potem p. Dziuba miał przemowę o konieczności składania ofiar i życiu Tadeusza Kościuszki. Urodził się on w 1749 w Mereczowszczyźnie. Miał wiele bitew, był bardzo szlachetnym, dzielnym i poświęcił życie dla Ojczyzny o ogółu. Tyle z całej przemowy pamiętam. We wtorek 19 października 1915 roku byłyśmy z pensją na pogrzebie przeora O.O.Paulinów Welońskiego, pensja nasza jest najwięcej polską i najlepszą w Częstochowie. Lekcje idą mi dalej nieźle. Staram się nie być ostatnią. Teraz jest bardzo ładna pogoda.

Janina Słomkówna, 100 lat temu w Częstochowie

W środę 14 października spotkaliśmy się z naszym kolegą Włodzimierzem Stefanim z Radomska. To Włodek był jedną z czterech osób, wśród których zrodził się pomysł założenia Towarzystwa.

A o wykładzie napisał tak:
Zapewne niektórzy z Państwa pamiętają popularny swego czasu (niedawno powtarzany) serial tv Wielka miłość Balzaka? Wśród plejady aktorskich gwiazd gra Henryk Machalica odtwarzający jedną z serialowych postaci - doktora Knothe, o tej postaci oraz jego związkach z Balzakiem chcę państwu opowiedzieć."

Zaprosiliśmy też Panią Katarzynę Budzowską z Archiwum Urzędu Miasta, która wprowadziła nas w tematykę tzw. "teczek dowodowych".

Zdjęcia w galerii.

Od dziś na stronie szukajwarchiwach.pl dostępne są Spisy Ludności 1790-1791 z Archiwum Narodowego w Krakowie.

Wiele razy wspominaliśmy o tych bezcennych materiałach, tu jest link do akt z naszego terenu;

http://www.szukajwarchiwach.pl/29/30/0/3/47?q=cz%C4%99stochowa+XARCHro:29&wynik=15&rpp=15&page=1#tabSkany

pozdrawiam

Jacek Tomczyk

Ze względu na nawał wiosenno-letnich prac ogródkowych, trochę rzadziej zaglądałem do moich protoplastów. Ale wchodzę na strony archiwum i inne genealogiczne portale, sprawdzam i … wciąż gnębi mnie pytanie: czy gdzieś nie popełniłem błędu? Polubiłem już moich nieznanych dotąd z imienia pradziadów, zastanawiam się jacy byli, jak wyglądali, jak się żenili. Czy Elżbieta Mayówna, nastolatka na dzisiejsze czasy, bo miała lat 15, wyszła dobrowolnie za mąż za starszego o 18 lat Błażeja Kubata? A on, dlaczego tak późno założył rodzinę? Może odsłużył 12 lat w carskim wojsku? Odpowiedzi na pierwsze pytanie nie będzie, bo przecież różnie bywa z małżeństwem. Może o wiele starszy Błażej urzekł czymś Elżbietę, a ta może wybrała „mniejsze zło” wychodząc za niego, a może tak zadecydowała matka. Należy w tym miejscu przypomnieć, że Elżbieta, urodzona w 1810 roku (14 listopada) była córką Kaspra Maya i Agaty ze Zmorków. Kasper May zmarł i w roku 1817 wdowa Agata wyszła za mąż za Grzegorza Kubata, starszego brata Błażeja. Życie Elżbiety, półsieroty, pewnie nie było łatwe… Stosunki rodzinne na pewno były skomplikowane, szczególnie, że po ślubie z Elżbietą, Agata była dla Błażeja jednocześnie bratową i teściową.

Szlachta, a ziemiaństwo. 

W I RP ziemiaństwo oznaczało szlachtę posesjonatów, albowiem tylko oni, oprócz króla i kościoła, mogli posiadać ziemię. Szlachta wywodziła się z dawnego rycerstwa, panów feudalnych. Szlachectwo mógł nadać również król. Jednym ze sposobów zdobycia szlachectwa był indygenat, czyli nadanie polskiego szlachectwa szlachcie obcej, co zrównywało ją prawami ze szlachtą polską. Poprzez szereg przywilejów szlachta uzyskała dominującą pozycję w społeczeństwie. Dzierżawić ziemię mogła również tylko szlachta.  

Dobra Ziemskie posiadane przez szlachtę w okolicach Częstochowy 1783 – 1792:

W środę 14 października zapraszamy na kolejny wykład, tym razem spotkamy się z naszym kolegą Włodzimierzem Stefanim z Radomska. To Włodek był jedną z czterech osób, wśród których zrodził się pomysł założenia Towarzystwa.

A o wykładzie napisał tak:
Zapewne niektórzy z Państwa pamiętają popularny swego czasu (niedawno powtarzany) serial tv Wielka miłość Balzaka? Wśród plejady aktorskich gwiazd gra Henryk Machalica odtwarzający jedną z serialowych postaci - doktora Knothe, o tej postaci oraz jego związkach z Balzakiem chcę państwu opowiedzieć."

To nie koniec atrakcji, bo Włodek Stefani wydał swoją nową książkę: "Marcin Andrzej Ziółkowski [1790-1864]. Napoleończyk, Prawnik, Społecznik, Obywatel" i o niej też będzie mowa.

Zaprosiliśmy też Panią Katarzynę Budzowską z Archiwum Urzędu Miasta, która wprowadzi nas w tematykę tzw. "teczek dowodowych".

Spotkanie jak zawsze w Pałacu Ślubów godzina 17.00 ul. Focha 19/21, wstęp wolny.

Dnia 26 września 1915 roku.

Niedziela. Wicher niemożliwy, po ulicach kłębią się tumany kurzu. Teraz co niedziela chodzę do kościółka im. Maryi. Odprawia zwykle nasz prefekt, Rosiak-Krzeblewski. -- Na pensję chodzę codziennie o w pół do ósmej z rana, wracam o 2-ej do domu. Już poznajomiłam się ze wszystkimi mojemi koleżankami; ja siedzę na przedostatniej ławce w drugim rzędzie z Zosią Meksówną. Za nami siedzi Hela Morawska i Janka Zagórska są one największe z całej klasy, nazywamy ich olbrzymami, gdyż są tęgie i wysokie, a szczególnie Morawska. Hela Morawska jest bardzo ładną i miła 16-nia panienką. Uczy się nieźle, jest wesoła i dowcipna. Nie mam jeszcze przyjaciółki, gdyż Zocha Meks która więcej lubię od innych nie przepada za mną. Lekcje idą mi nieźle i wszystko wydaje się niezmiernie łatwo, tak że jak np. nauczyciel objaśni mogę zaraz to powtórzyć. Na pauzach dokazujemy, jeżeli jest ciepło to biegamy po podwórku, a jeśli jest deszcz lub chłodniej spacerujemy, tańczymy, krzyczymy w sali rekreacyjnej. Bardzo żeśmy ładnie przystroiły naszą klasę; jedna z koleżanek Barańska przyniosła kwiat doniczkowy duży który pielęgnujemy. Inne poprzynosiły różne obrazki i pozawieszały na ścianach. Tomaszewska, zdolna rysowniczka narysowała ślicznego białego orła wylatującego z skrzyni. W naszej klasie jest jedna Rosjanka Dołgopołowa Irka, wesoła i zabawna. Wracając z pensji idziemy razem ja, Hala Laskowska, Irka Dołgopołowa, Janka Zagórska i Hela Morawska.Dokazujemy niemożliwie a szczególnie Irka, Halka, Hela i ja. Wczoraj idąc do domu była śliczna pogoda, słońce świeciło ostro choć nieco ukośnie "Ach ta wojna - zawołała Irka, nawet oczu do nieba wznieść nie można" (słońce pali). Zaczęłyśmy się śmiać i ten temat dowcipkować. Hela Morawska salutowała każdemu żołnierzowi książką. Irka rozweselała zwykle wesołą a dziś smutną Jankę Zagórską wierszami "Czemuś Janeczko oczki spuściła, nie podnosisz wcale?" ale zostawiła ją,  że niekoniecznie odbiega od niej widząc "markotną" twarz Janki. Mieszkają wszystkie cztery na Stradomskiej 19 u Peltzerów. W środę 22 września kupiłam sobie kapelusz z materiału za 180 kopiejek Oleś wczoraj wieczorem przyniósł mi buciki - które był zakazał u szewca kosztują 8 rb. 50 kop. Cholewki mają stare. Od 19 sierpnia 1915 roku wydają karty chlebowe po pół funta chleba na osobę. W tym tygodniu musiało całe miasto obowiązkowo iść do fotografii, ponieważ wydaja paszporty niemieckie. Wojną teraz niewiele się zajmujemy, tylko odczuwamy jej skutki. Niemcy się osiadają w Częstochowie na dobre. W teatrach graja "Kościuszkę pod Racławicami".

Janina Słomkówna, 100 lat temu w Częstochowie