Na co umierano w 1801r

Przeglądając księgi parafii Przybynów z 1801r znalazłam mini słowniczek ułatwiający sprządzanie aktów zgonu.

Wtedy życie było łatwiejsze a i smierć mało skomplikowana.

Zdecydowanie!

I mimo internetu i mediów, nie spotkałem się z przypadkiem, by ktoś umarł na gardło albo na kaszel - że o krostach tylko nieśmiało wspomnę. Co do zejścia na głowę - te bywają, ale częściej się zdarzają (tak mi się zdaje) potknięcia i niefortunne ich skutki.

I w tym się chyba wyraża postęp medycyny

Kazimierz

Kiedyś w internecie znalazłem spis chorób, który również był wyciągnięty z jakiejś księgi parafialnej. Niestety nie była to księga z okolic Częstochowy. Próbowałem teraz znaleźć ten spis, ale mi się to nie udało. Dobrze że sobie go wtedy skopiowałem, więc podaję:
1.Porodzenie niewczesne lub nieżywe, 2.Na zęby, 3.Na konwulsje, 4.Na robaki, 5.Na puchlinę wodną głowy, 6.Na fumy [?], 7.Na angielską chorobę, 8.Na gruczoły - scrophulat, 9.Na koklusz lub kaszel, 10.Na ospę, 11.Na odrę, 12.Na szkarlat, 13.Na tryzel lub petocic [?], 14.Na gorączkę inflamacyjną, 15.Na gorączkę żółciową, 16.Na gorączkę zgniłą, 17.Na gorączkę nerwową, 18.Na frybrę, 19.Na powolną lub niszczącą gorączkę, 20.Na suchoty, 21.Na ciężkość piersi, 22.Na zapalenie gardła czyli skwinancyą, 23.Na żółtaczkę, 24.Na wodną puchlinę, 25.Na puchlinę wietrzną, 26.Z krwotoku, 27.Na apopleksję, 28.Z uduszenia, 29.Na wielką chorobę, 30.Na wściekliznę, 31.Na darcie członków, 32.Na choroby dróg urynowych, 33.Na kamień, 34.Na hemoroidy, 35.Na zrznięcie w brzuchu [!], 36.Na dyaryą lub dezynteryą, 37.Na konstypacyą, 38.Na chorobę weneryczną, 39.Na szkorbut, 40.Na melancholię lub wariację, 41.Podczas rodzenia, 42.W połogu, 43.Z ruptury czyli kiły, 44.Z łamania kości, 45.Na zepsucie się kości, 46.Na raka, 47.Na wrzody zastarzałe, 48.Na gangrenę, 49.Na z skutków operacji, 50.Na osłabienie z starości, 51.Przez różne przypadki nieszczęśliwe, 52.Na nieoznaczone choroby, 53.Samobójca z samobójstwa.
Przeglądałem kiedyś księgi parafii Borowno położonej niedaleko od Częstochowy. Przyczyny śmierci zaczęły się w księgach pojawiać po raz pierwszy w 1799 r., ale tylko po łacinie. Od 1810 r. przyczyny śmierci zapisywane są już po polsku. Rok 1814 jest ostatnim w którym pojawiają się w księgach adnotacje o przyczynach zgonu. Przyczyny zgonów z jakimi spotkałem się w tych księgach były następujące: "pleuritis", "na starość", "na apopleksję", "na kolkę", "na chorobę angielską", "na chorobę nieznaną", "na krosty", "na gruźlicę", "na ospę", "na duszność", "na febrę katarową", "na zaparcie", "na kaszel", "na suchoty", "na weneryczną chorobę", "na febrę nerwową", "na ból głowy", "na gardło".
W tym okresie (k.XVIII w. - ok.1815 r.) przyczyny zgonów pojawiają się w wielu parafiach na terenie Polski. Zastanawiam się czy było jakieś odgórne zarządzenie władz kościelnych by je podawać i również takie samo odgórne by zaprzestać ich wpisów?

Rok 1745, akt z parafii krzepickiej:



Paweł Poraj ze Zwierzyńca lat około 60, przypadkiem nieszczęśliwym zabity został przez człowieka złego na drodze publicznej, wyspowiadany był na Wniebowzięcie NMP i pochowany na cmentarzu naszym parafialnym.

genealogia.net.pl/?p=68

Witam!
Przeglądając stare księgi szpitalne Krzepic z lat 1927-1950! wynotowałam przyczyny zgonów,które czasem tez są archaiczne jak na czasy "nowożytne"..

biała gorączka
rany kłute(widły,nóż)
skrobanka(oj bardzo dużo było w tamtych czasach!)
ogólna puchlizna
starość(od 60 roku życia....)
kołtun
rzężenie płuc
Postrzał
wrzód gardła na gruczole!
obłąkanie
zakręt kiszek
wrzody na ciele
pacjenci (niektórzy?)płacili za leczenie od 70zł do 2tysięcy
Hanna.

Ciekawen co to za choroba ten kołtun..