Szukam śladów mojej rodziny, która przed ucieczką przez Pilicę na Mazowsze, jaka miała miejsce tuż przed rokiem 1799, mieszkała w Silniczce w parafii Maluszyn. Bazując na zasobach Geneteki PTG znalazłem poszlakę, iż nieco wcześniej w Silniczce zmieniono im ówczesne "przezwisko", i szukam na to jakichś pośrednich dowodów chcąc prowadzić dalej wywód.
Ówczesnymi seniorami mojej gałęzi przodków byli Franciszek Jędrzejczyk i Gertruda z Kędzierskich, z nimi uciekło też kilku innych członków rodziny. Do nazwiska Jędrzejczyk prowadzą alegata ze ślubów części dzieci już po ucieczce, kiedy to przybrali kolejne nazwisko Jędrasik - w ślad za alegatami odnalazłem zapisy ich chrztów w Maluszynie. W latach 1789-1797 w Silniczce urodzili się Adam, Filip, i Franciszek Jędrzejczykowie (nazwisko Franciszka wpisane do ksiąg jeszcze wyjaśniam, ale reszta jego danych pasuje). Natomiast wcześniej, w latach 1776-1780, z Franciszka i Gertrudy Królów urodzili się tam Rozalia, Tekla, Helena, i Mikołaj. W zapisie ze ślubu Franciszka Króla i Gertrudy Kędzierskiej z 1773 wpisano, że ojcem Franciszka był Andrzej, więc późniejsze Jędrzejczyk jako syn Jędrzeja miałoby sens. W Silniczce, przynajmniej w tamtym czasie, widać tylko jedną parę o imionach Franciszek i Gertruda. Po ucieczce, w dokumentach z nowego miejsca osiedlenia pisano, że Gertruda nosiła panieńskie nazwisko Kędzierska. Poszlaki są więc dość wyraźne.
Chciałbym to jednak jeszcze sprawdzić w archiwach rodziny Ostrowskich, np. w różnych zapiskach na temat gospodarstwa prowadzonego w Silniczce, o ile oczywiście takie archiwum ocalało. Problem w tym, że Silniczka nie była własnością głównej linii Ostrowskich, której archiwum ładnie zachowało się w AP w Łodzi, lecz ich krewnych: Antoniego Ostrowskiego, a potem jego syna Daniela Eliasza, który sprzedał je głównej linii Ostrowskich już po roku 1805. Czy wiecie może, gdzie takie dokumenty z Silniczki z lat powiedzmy 1770-1795 można znaleźć? Lub może sami dysponujecie materiałami z historii Silniczki tego okresu, i moglibyście mi je udostępnić?
"W drodze kupna, dziedzic dóbr maluszyńskich nabył również dwa klucze, a mianowicie: klucz Silniczka z Baryczą i Polichnem oraz klucz Bąkowa Góra z Dębami, Faliszewem, Kalinką, Majkowicami oraz Zbyłowicami. Pierwszy z kluczy kupił od Daniela Ostrowskiego z linii bocznej właścicieli dóbr maluszyńskich. W zachowanym dokumencie, umowie kupna - sprzedaży, możemy przeczytać: Daniel Ostrowski, kanonik katedralny gnieźnieński, dóbr rzeczonych Silniczki, Łazowa i Polichna z przyległymi wsiami, sprzedaje JW Wojciechowi Ostrowskiemu, posłowi na sejm z powiatu radomskiego, za sumę 450 000 złp. Wojciech Ostrowski spłacił też wszystkie długi" (Karolina Studnicka - Mariańczyk, Domena Ostrowskich z Maluszyna. Przykład przemian kapitalistycznych w polskim rolnictwie XIX wieku, Warszawa 2014, str. 27). Autorka powołała się przy tym na Archiwum Potockich i Ostrowskich z Maluszyna, sygn. I / 128, znajdującym się w archiwum państwowym w Łodzi. Oprócz tego nie podała daty kupna Silniczki przez Wojciecha Ostrowskiego. Na temat wcześniejszych losów Silniczki autorka nie pisze. Gdyby ocalały jakieś materiały dotyczące Silniczki z XVIII wieku to i tak powinny znajdować się w ich archiwum w archiwum państwowym w Łodzi. Jeśli ich tam nie ma, to raczej nigdzie więcej ich nie będzie. Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna ma zakres lat 1425 - 1944. Ostrowscy nabywając kolejne majątki przejmowali zapewne ich spuściznę dokumentacyjną.
Sądzę, że jedynym wyjściem dla Pana, o ile Pan już tego nie zrobił, będzie udanie się do AP w Łodzi i samodzielne sprawdzenie w inwentarzu archiwalnym Potockich i Ostrowskich z Maluszyna jakie są w nich dokumenty dotyczące Silniczki i z jakich lat. Gdyby któreś zachodziły na XVIII wiek to należałoby je wypożyczyć i przejrzeć, być może będzie tam coś na temat interesujących dla Pana spraw.
Dzień dobry,
Bardzo dziękuję za podpowiedź. Okoliczności sprzedaży Silniczki znałem już z cytowanych materiałów, nie miałem jednak przekonania że kupujący przejmował w tym zakresie archiwum domowe sprzedającego. Choć chcąc prowadzić dalej jakieś rozliczenia, to musiał mieć do tego dawne materiały. A między kuzynami pewnie to było łatwiejsze.
Tymczasem znalazłem już odpowiedź na swoje pytanie: w alegatach do późniejszego ślubu jednego z dzieci napisano, że było ono ochrzczone w Maluszynie jako syn "Franciscus et Gertrudis Jędrusik alitur Król". To jest ta sama para, i linia genealogiczna, a nazwisko zmieniono im gdzieś pomiędzy rokiem 1780 a 1789 gdy Królów w Silniczce były chyba aż cztery rodziny.
Jeszcze raz dziękuję, i pozdrawiam,
Wojciech Jędrasik
Autor
