Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy

"Kurjer Warszawski" z srody 1 XII 1847 r., N° 322, s. 1:

(...) Nowa czesc drogi zelaznej Warszawsko-Wiedenskiej 72 werst dlugosci maiaca, wzdluz lewego brzegu Warty w bliskosci wsi Bleszno, Wrzosowa, Slowiki az do MLYNA WALY, pod ktorym przerzucaiac sie na prawy brzeg tejze rzeki, opuszcza zarazem Gubernie Warszawska i wchodzi do Radomskiej, a nastepnie dobiega do stacji klassy 3ej Poraj, dwie mile od Czestochowy odleglej (...)

*** WALY (3cia litera jak pierwsza w miescie Lodz)
______________
AF

I ja chciałabym włączyć się do tego wątku,
konkretnie interesuje mnie młyn Kawki, który kiedyś był kuźnicą, co potwierdzały i potwierdzają znaleziska żużlu w okolicach młyna.
Na rzece Kostrzynie (dopływ Liswarty -dziś ten odcinek zwany jest Pankówką)w 1564 roku były 3 kuźnice :
1/Piła (początkowo własność kuźnika Andraszka); 2/ Herbołtowska (czyli Pankowska) ; 3/Kuźnica Nowa
W 1566 roku starosta krzepicki Stanisław Wolski nadaje kuźnikowi Andrzejowi Kawce kuźnicę na rzece Kostrzynie w dobrach wsi Truskolasy w miejscu zwanym Podgórzyszcze.
Ale onże Kawka musiał tu być już wcześniej, gdyż w spisie podatków na kościół Kłobucki (1471-87)wymieniane są już kuźnice - Łojek,Grodzicka,Kawka, Praszczyk,Panek.
Śmiem twierdzić,że od nazwiska tego kuźnika nazwano kuźnię, potem osadę i wieś - Kawki.
Kiedy starosta Wolski zlikwidował większość kuźnic - stały się one młynami i tartakami.
Słownik geograficzny podaje (1895)iż, Kawki to wieś i osada młynarska nad rzeką Pankówką lub Wodą Kostrzewską,pow.częstochowski,gm.Panki,paraf.Truskolasy; wieś ma 29 domów,117 mieszkańców; osada młynarska zaś 1 dom i 10 mieszkańców.
Przed członkami mojej rodziny młynarzył tu Pytel, ale około 1850 roku kupił osadę młynarską (43 morgi,244 pręty - w tym młyn i tartak oraz zabudowania mieszkalne i gospodarcze ) oraz osadę włościańską (31 mórg i 143 pręty) nasz prapra - Urban Gajda , młynarz rodem z Kielczy, syn młynarza Jakuba i Marianny Darzyś.Jego żona to Joanna z Ludwików - matka naszej prababki Maryjanny z Gajdów.
Tenże Urban wydał za mąż Swą córkę Filipinę za Romualda Ossowskiego , młynarza z Zakrzewia( syna Ignacego -zubożałego szlachcica , dzierżawcy wsi Babie i Maxymilii z Trepków).
Urban po śmierci żony Joanny - żeni się z młodziutką Maryanną Szpera, córką Piotra i Krystyny - młynarzy w Truskolasach(pochodzili oni również z Kielczy).
Trzecią żoną Urbana została Franciszka z Kraszewskich Matyńska, wdowa po piekarzu z Kłobucka!
Po śmierci Urbana Gajdy - młyn na Kawkach przechodzi w ręce Klimzów.
Maryjanna Gajda (druga z córek Urbana) wyszła za mąż za Franza Klimzę (ur. Kośmidry), gospodarza w Borze Zapilskim,potem w Kulejach.Tenże Franz przejmuje w spadku młyn po teściu.On też żeni swego najmłodszego syna Jana z młynarzówną - Julianną Bejm, córką małżonków Piotra i Julianny z Kaczmarzyków, młynarzy w Kamińsku, paraf.Przystajń.
Spadkobiercą Franza miał być jego najstarszy syn Stanisław, ale zmarł młodo i młyn odziedziczył jego najstarszy syn - a wnuk Franza - Józef.
I znów tradycja młynarska dała znać o sobie: trzy córki Józefa zostały żonami młynarzy . Młynarzami byli też i synowie . Fach młynarski kultywuje ostatni młynarz z tej rodziny w Wilkowiecku. Młyn w Kawkach niestety od lat już nie miele, a po śmierci ostatniego z Klimzów, bezdzietnego, popadnie zapewne w ruinę.Małe rodzinne młynarstwo już odchodzi do przeszłości, ale może ekologiczne rolnictwo odrodzi i ten fach i te tradycje?

"Gazeta Warszawska" z wtorku 15 V 1827 r., N° 131, s. 10:

Komornik przy Sadzie Pokoju Powiatu Czestochowskiego
Zawiadamia Szanowna Publicznosc, iz w dniu 31 Maia r.b. o godzinie 1wszey z poludnia w Czestochowie, przed Rejentem Powiatu Czestochowskiego W. Budrewiczem, odbywac sie bedzie licytacyia na tzyletnie wydzierzawienie Dobr Przystajni, z przyleglosciami Siekierowizna, Cheyda, Buiaki, Widawa, i MLYNEM na PODLEZU, w Powiecie Czestochowskim Obwodzie Wielunskim Woiewodztwie Kaliskiem polozonych (...)
Czestochowa dnia 24 Kwietnia 1827 r.
Walenty Wagner
____________
AF

1797 Młyn Cichocki.
Wieś i parafia Poczesna, w roku j.w. ojcem chrzestnym mojej xpra Reginy Franciszki Jabłońskiej był hon. Sebastian Slezakiewicz z Młyna Cichocki. Może Ktoś wie coś więcej o tym młynie?

Teresa

"Gazeta Warszawska" z soboty 19 (31) VIII 1878 r., N° 196, s.5:

MLYN CHRAPOW

ZAWADA, z mlynem wodnym CHRAPOW zwanym, do ktorych to dobr nalezy folwark Waclawow, z wszystkiemi przyleglosciami, w powiecie Czestochowskim polozone (...)
_____________
AF

Ślub w parafii Koziegłowy - wieś Jastrzębie - 1823 r.:
wdowiec Balcer Maciej Piotrowski (syn Marcina) i wdowa po Józefie Czajowskim, de domo Fayfur , córka młynarza z Ożarowic Józefa Fayfura i Katarzyny z Lubosów.

Ożarowice w parafii Sączów (do 1959 r.)

Lubosowie to rodzina młynarska z terenów b.księstwa siewierskiego.