Propinacje

Więcej
3 lata 2 miesiąc temu #41434 przez Ewa Gajownik
Propinacje was created by Ewa Gajownik
Witam
Mam pytanie - czy jest możliwość dotarcia do informacji dotyczących propinacji w rejonach Częstochowy?.
Z aktów metrykalnych wynika że mój 2xpradziadek Józef Jastrzębski zmarł jako propinator w Wyczerpach w dniu 11.04.1839r., a jego syn Andrzej Jastrzębski był propinatorem na Kamieniu na pewno w latach 1839-1943. Czy jest możliwość sprawdzenia jak długo zajmowali się propinacją i w jakich okolicach?
Pozdrawiam, Ewka

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
3 lata 1 miesiąc temu #41471 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Propinacje
Propinator był pracownikiem majątku ziemskiego prywatnego bądź państwowego. Innymi słowy należałoby zajrzeć do akt majątkowych, ale z większości dóbr ziemskich z naszych terenów takie akta się nie zachowały. To samo tyczy się i innych obszarów Polski. W takich aktach byłoby zawarte kiedy i gdzie pracował. O czym mówiłem na wykładzie w grudniu 2019 r. dużo trudności sprawiają poszukiwania pracowników majątków ziemskich ze względu właśnie na szczupłość zachowania się akt i dokumentów dóbr ziemskich.
Trochę informacji o propinacjach na naszym terenie z połowy XIX wieku znajduje się w Archiwum Państwowym w Łodzi. W zespole akt: Rząd Gubernialny Piotrkowski:
www.szukajwarchiwach.pl/39/1/0/str/1/100...ps=True#tabJednostki
Inne źródło tego typu informacji to Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych w Archiwum Głównym Akt Dawnych:
www.szukajwarchiwach.pl/1/191/0/str/1/10...ps=True#tabJednostki
Jest jeszcze możliwość wglądu do Akt Miasta Częstochowy w Archiwum Państwowym w Częstochowie:
www.szukajwarchiwach.pl/8/1/0/str/1/100?...ps=True#tabJednostki
Ze względu na bliskość Kamienia i Wyczerp być może przodek pracował wcześniej lub później w proponacji w Częstochowie.
Czy jednakże znajdziemy w powyższych aktach coś o przodkach propinatorach to raczej chyba niewielkie szanse. Co najwyżej pewnie tylko jakaś wzmianka. Należałoby chyba tylko przejrzeć te akta i sprawdzić dla pewności.
W przypadku braku akt danego majątku ziemskiego raczej jedynym dowodem na pracę naszego przodka w jakimś majątku ziemskim w XIX i wcześniejszych wiekach pozostają niestety tylko księgi metrykalne.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj, Ryszard Menc, Ewa Gajownik

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
3 lata 1 miesiąc temu #41480 przez Ewa Gajownik
Replied by Ewa Gajownik on topic Propinacje
Dzień dobry,
Bardzo dziękuję za odpowiedź i podanie źródeł informacji. Sprawdzę wszystkie, może coś uda się odnaleźć.
Rzeczywiście mam kłopot z moim przodkiem, pradziadkiem  Andrzejem Jastrzębskim, gdyż jako syn ekonoma i ekonom, późniejszy propinator, a w końcu właściciel folwarku Ottonów w majątku Łojki (1864-1893) kręcił się wokół Częstochowy i tylko wyrywkowo znam historię jego i jego rodziny. Jeszcze raz dziękuję za podpowiedzi.
Pozdrawiam, Ewka

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
3 lata 2 tygodni temu #41807 przez Ryszard Menc
Replied by Ryszard Menc on topic Propinacje
A jesli wieś należała do Kościoła i był tam propinator? Czyim był pracownikiem?

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
3 lata 2 tygodni temu #41815 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Propinacje
Kościół często dzierżawił wsie szlachcie i to oni potem zatrudniali pracowników w tym propinatorów. Jeśli nie było dzierżawcy to był administrator dóbr i on decydował. Z drugiej strony być może zależnie od umowy dzierżawnej kościół mógł sobie zastrzec dla siebie możliwość zarządzania propinacją w danej wsi. Musielibyśmy mieć akta zarządów wsi należących do kościoła. Wtedy byśmy wiedzieli jak to była z daną wsią konkretnie. Z tego co wiem to chyba tylko archiwum Jasnej Góry posiada akta zarządu wsiami należącymi do dóbr klasztornych czyli starostwa kłobuckie i brzeźnickie. Jeżeli szukany przez nas propinator pracował we wsi klasztoru ojców paulinów z Jasnej Góry to mamy szanse się czegoś dowiedzieć. Z tego co wiem, z innych wsi posiadanych przez kościół na naszym terenie żadne akta zarządu się nie zachowały.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj, Ryszard Menc

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
3 lata 2 tygodni temu - 3 lata 2 tygodni temu #41823 przez Tadek Kowalski
Replied by Tadek Kowalski on topic Propinacje
Witam!
Krzysztofie! Najpierw muszę Cię poprawić. Kościół (zgromadzenie zakonne) bardzo rzadko dzierżawił wsie szlacheckie!
Najczęściej było na odwrót. Dobra kościelne bardzo często były wydzierżawiane, czyli wypuszczane w dzierżawę.
Teraz sprawa propinacji. Propinacja była przywilejem (prawem) właściciela dóbr (dziedzica, czy zakonu) do produkcji, sprowadzania i sprzedaży wyrobów alkoholowych na swoim terenie oraz czerpania z tego dochodów. Jeżeli dane dobra były wypuszczane w dzierżawę, to zazwyczaj nowemu dzierżawcy (posesorowi) odstępowane było również prawo propinacji. Często sami właściciele (dziedzice), jak również dzierżawcy (posesorowie) wydzierżawili to prawo kolejnym osobom (propinatorom).
Propinację dzierżawili najczęściej Żydzi, sołtysi, karczmarze, rzadko bogatsi gospodarze.
W AP Kielce w zespole nr 1 "Rząd Gubernialny Radomski" jest trochę j.a. dotyczących propinacji. Pod ręką mam j.a. o sygnaturach 9881, 9897, 9902, ale dotyczą one głównie powiatu olkuskiego i lat 1839-67 (czyli okresu, gdy dawne powiaty lelowski i pilicki wchodziły w jego skład). Osobiście niewiele ciekawego znalazłem w tych dokumentach. Głównie były sprawy dotyczące zaległości w opłatach jakie dziedzice dóbr zobowiązani byli zanosić do kas skarbowych.
Pozdrawiam!
Tadek

PS. Do Ewy! W okresie, o którym wspominasz w pierwszym poście, wydzierżawianie propinacji dokonywane było za pomocą aktów notarialnych. Nie znam tych miejscowości o których piszesz, ale jeżeli to były własności szlachcekie (dziedziczne), to znając dziedzica możesz poszukać w skorowidzach (indekasch) do akt notarialnych rejenta z danego terenu. Możesz też szukać po nazwisku propinatora.
Ostatnia3 lata 2 tygodni temu edycja: Tadek Kowalski od.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj, Ewa Gajownik

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Czas generowania strony: 0,000 s.
Zasilane przez Forum Kunena

Logowanie