Dobra ziemskie Osiek
Dobra ziemskie Osiek z przyległościami: 1. Koclin Brzeziny i część Mysłowa należąca do nich, 2. Część Mysłowa zwana Sztaglowizna.
Na zasadzie ukazu z 19.02/2.03.1864 r. i tabeli likwidacyjnej z dnia 8/20.09.1866 r. na własność włościan przeszło: a) we wsi Osiek gruntów użytkowych 101 mórg i 245 prętów, b) we wsi Mysłów gruntów użytkowych 508 mórg i 82 pręty. Czyli razem 614 mórg i 27 prętów. Właścicielowi tych dóbr przyznano odszkodowanie 11.511 rubli i 33 kopiejki.
W 1865 r. dobra Osiek posiadały powierzchnię 853 morgi, w tym: grunt orny pszenny 53 morgi, grunt orny żytni dobry lub średni 339 mórg, łąki dwa lub więcej razy na rok koszone 26 mórg, łąki raz na rok koszone 36 mórg, pastwiska 81 mórg, lasy 230 mórg, zarośla 46 mórg, nieużytki 42 morgi. Dobra płaciły 2415 rubli i 5 kopiejek rocznie podatku obrotowego.
W 1886 r. dobra miały powierzchnię 779 mórg i 191 prętów.
Wincenty Miklaszewski posiadał dobra w spadku po swym ojcu Tadeuszu Franciszku Miklaszewskim.
Po śmierci Wincentego Miklaszewskiego na mocy jego testamentu z dnia 12.04.1806 r. dobra Osiek przeszły na jego spadkobierców: Stanisława Karońskiego, Feliksa Karońskiego, Bonawenturę Karońskiego, Urszulę z Karońskich Bańkowską, Franciszkę z Karońskich Truszkowską, Mariannę z Karońskich Boniecką, Ksawerę Karońską, Józefa Karońskiego, tj. siostrzeńców i siostrzenice zmarłego Wincentego Miklaszewskiego.
Józef Karoński od wyżej wymienionych nabył ich części w dniach: 19.07.1813 r., 15.07.1815 r., 14.05.1816 r., 18.04.1818 r., 10.11.1829 r.
Część Osieka z mocy testamentu Wincentego Miklaszewskiego przeszła na jego siostrzenicę Teresę z Karońskich Raczyńską, która testamentem z 12.07.1827 r. przekazała ją Urszuli z Karońskich Bańkowskiej.
Część Osieka z mocy testamentu Wincentego Miklaszewskiego przeszła na jego siostrzenicę Teklę z Karońskich Przyłęcką po której śmierci 8.11.1826 r. bezdzietnej i beztestamentowej odziedziczyli mąż Kajetan Przyłęcki i Stanisław Karoński, Feliks Karoński, Bonawentura Karoński, Urszula z Karońskich Bańkowska, Franciszka z Karońskich Truszkowska, Marianna z Karońskich Boniecka, Ksawera Karońska, Józef Karoński, Teresa z Karońskich Raczyńska.
Józef Karoński nabył część przypadłą po Tekli z Karońskich Przyłęckiej od Marianny z Karońskich Bonieckiej 10.11.1832 r.
Roman i Matylda rodzeństwo Karońscy nabyli część przypadłą po Tekli z Karońskich Przyłęckiej od Ksawery Karońskiej 4.09.1832 r.
Roman i Matylda rodzeństwo Karońscy po śmierci Józefa Karońskiego 5.02.1831 r. przejęli jego część dóbr Osiek z mocy protokołów regulacji hipotek z dni 13.06.1825 r., 29.09.1830 r., 8.11.1832 r. Szacunek dóbr przejętych przez sukcesorów Józefa Karońskiego oszacowano na 150.000 zł.
Roman i Matylda rodzeństwo Karońscy odziedziczyli również część Mysłowa zwaną Sztaglowizna, którą nabył ich ojciec Józef Karoński na licytacji publicznej 23.11.1829 r. za 1256 zł. Właścicielem Sztaglowizny był do momentu licytacji Jan Nepomucen Otfinowski. Co zapisano na mocy protokołu postępowania spadkowego z dnia 8.11.1832 r.
Bonawentura Karoński swą część przypadłą mu po Tekli z Karońskich Przyłęckiej sprzedał Romanowi Karońskiemu 13.05.1833 r. za 600 zł.
Stanisław Karoński swą część przypadłą mu po Tekli z Karońskich Przyłęckiej wraz z wszelkimi ruchomościami po zmarłym Wincentym Miklaszewskim przypadłymi Tekli Przyłęckiej sprzedał Romanowi Karońskiemu 19.04/1.05.1835 r. za 1000 zł.
Ferdynand Boniecki 1/10 części całych dóbr Osiek z mocy testamentu po Teresie z Karońskich Raczyńskiej zmarłej 8.12.1827 r. i 2/9 z 1/10 części także całych dóbr po Tekli z Karońskich Przyłęckiej zmarłej 8.11.1826 r. nabył z mocy aktu cesji 2/14.03.1836 r. za 15.000 zł.
Matylda Karońska nabyła części dóbr Osiek od Ferdynanda Bonieckiego mocą kontraktu kupna i sprzedaży 3/15.07.1839 r.
Roman Karoński sprzedał połowę swojej części dóbr Osiek nabytej od Bonawentury Karońskiego swojej siostrze Matyldzie Karońskiej żonie Bolesława Hubickiego 22.05/3.06.1841 r. za 300 zł.
Roman Karoński na mocy układu działowego ze swoją siostrą Matyldą z Karońskich Hubicką w dniu 8/20.05.1843 r. stał się jedynym właścicielm dóbr Osiek z zastrzeżeniem spłacenia swej siostry w gotówce.
Małżeństwo Wincenty Wilhelm Nowosielski i Sylwina z Tymienieckich Nowosielska nabyli dobra od Romana Karońskiego 2/14.09.1849 r. za 155.000 zł czyli 23.250 rubli.
Wincenty Wilhelm Nowosielski po śmierci swej żony Sylwiny z Tymienieckich 1v Przygodzkiej 2v Nowosielskiej 4.11.1851 r. przejął jej część dóbr na własność na mocy jej testamentu z 5/17.10.1851 r.
Po śmierci Wincentego Wilhelma Nowosielskiego 16.07.1855 r. dobra przeszły prawem spadku na jego dzieci tj. Piotra, Stefana i Rozalię co zatwierdzono 30.06/12.07.1861 r.
Ignacy Nowodworski nabył dobra na licytacji sądowej w Trybunale Cywilnym Guberni Radomskiej w Kielcach 4/16.06.1862 r. za 35.010 rubli.
Z tych dóbr Ignacy Nowodworski syn Karola aktem z 16/29.12.1902 r. przed notariuszem Cedrowskim w Piotrkowie sprzedał: 1.Grzegorz syn Piotra i Katarzyna córka Wojciecha z domu Chwistek małżeństwo Zasadzień 17 mórg za 2125 rubli, 2.Paweł syn Wojciecha i Julianna córka Wojciecha z domu Zasadzień małżeństwo Chwistek 17 mórg za 2125 rubli, 3.Paweł syn Kacpra i Anna córka Wojciecha z domu Chwistek małżeństwo Radus 31 i 1/2 morgi za 4882 ruble i 50 kopiejek, 4.Mikołaj syn Wojciecha i Julianna córka Pawła z domu Opara małżeństwo Chwistek 31 i 1/2 morgi za 4882 ruble i 50 kopiejek, 5.Jan syn Konstantego i Franciszka córka Stanisława z domu Rudkiewicz małżeństwo Chachulscy 16 i 1/2 morgi za 2062 ruble i 50 kopiejek.
Józef Karol Izydor Nowodworski syn Ignacego i Ludwika Teresa Michelis z domu Nowodworska nabyli dobra w spadku po śmierci ojca, co zapisano 19.08.1905 r.
Z dóbr wydzielono 181 dziesięcin i 1260 sążni z przeznaczeniem na parcelację dnia 28.12.1906/10.01.1907 r.
Z dóbr wydzielono folwark Osiek o powierzchni 177 mórg i 208 prętów co zapisano 18.06/1.07.1907 r.
Nie znam dalszych losów folwarku Osiek po 1907 r., ale zapewne jeszcze przed I wojną światową został rozparcelowany, bowiem w okresie międzywojennym nigdzie nie wykazano istnienia w Osieku majątku ziemskiego posiadającego więcej niż 30 hektarów.
Nie wiem gdzie w Osieku mieścił się dwór, park i zabudowania folwarczne i czy coś z tego założenia jeszcze przetrwało.
Z akt metrykalnych parafii Przystajń:
4.11.1792 r. ślub jaśnie wielmożny Wincenty Miklaszewski kawaler sędzia ziemski krakowski z Marianną Paciorkowską burgrabiną opoczyńską panną. Świadkowie: Amon Karoński sędzia ziemski krakowski i Wawrzyniec Brodzki.
Z akt metrykalnych parafii Borowno:
23.04.1806 r. zmarł w Borownie jaśnie wielmożny Wincenty z Pożarska Miklaszewski dziedzic dóbr Osiek i Mysłów z przyległościami, lat 55, pochowany 26.04 w kościele.
Z akt metrykalnych parafii Koziegłówki:
31.12.1768 ślub Amon Karoński subdelegat grodzki oświęcimski z parafii kolegiackiej z Krakowa z Antoniną z Pożarska Miklaszewską szambelanową księstwa siewierskiego panną. Świadkowie: Stanisław Lgocki łowczy województwa łęczyckiego i Jan Rogawski podczaszy.
1807 r. ślub Józef Karoński z Marianną Miklaszewską.
1.04.1808 Osiek. chrzest imionami Roman Teodor Wincenty syna Józefa Karońskiego sędziego pokoju siewierskiego i dziedzica dóbr Osiek, Mysłów, Koclin, Brzeziny i Marianny z Paciorkowskich Miklaszewskiej. Rodzice chrzestni: Teofil Leuchtmann chirurg okręgu siewierskiego z Siewierza i panna Barbara Miklaszewska z dworu Osiek.
15.08.1811 r. o godzinie 6 rano urodził się we wsi Osiek pod nr 1 Edward Napoleon Marcin Karoński syn Józefa Karońskiego dziedzica wsi Osiek i Mysłów z przyległościami lat 34 i Marianny z Paciorkowskich lat 33. Świadkowie: Bogumił Leithman powiatowy chirurg lat 50 z Siewierza i Kazimierz Kowalski ekonom ze wsi Osiek lat 26.
29.03.1812 r. o godzinie 10 przed południem zmarł we wsi Osiek Edward Karoński liczący 7 miesięcy syn Józefa Karońskiego dziedzica we wsi Osiek zamieszkałego i Marianny z Paciorkowskich pod numerem 1. Świadkowie: Kazimierz Kowalski ekonom we wsi Osiek i Franciszek Zdrzałek gospodarz ze wsi Osiek i sąsiad.
2.08.1814 r. o godzinie 9 przed południem urodziła się we wsi Osiek pod nr 1 Anniela Eugenia Truszkowska córka Antoniego Truszkowskiego podsędka powiatu częstochowskiego lat 45 w Częstochowie zamieszkałego i Franciszki z Karońskich lat 27. Świadkowie: Józef Szulc sędzia Trybunału Cywilnego Departamentu Kaliskiego lat 30 w Kaliszu zamieszkały i Józef Karoński sędzia pokoju powiatu lelowskiego dziedzic z wsi Osiek i Mysłowa lat 37.
18.09.1817 r. o godzinie 5 wieczorem urodził się we wsi Osiek pod nr 1 Edmund Józef Antoni Karoński syn Józefa Karońskiego dziedzica wsi Osiek i Mysłów z przyległościami lat 38 i Marianny z Paciorkowskich z pierwszego ślubu Miklaszewskiej lat 38. Świadkowie: Kazimierz Bontani lat 50 radca powiatu lelowskiego we wsi Pińczyce zamieszkały i Antoni Rębowski lat 38 prezes Trybunału Kaliskiego.
28.10.1817 r. o godzinie 8 w nocy zmarł we wsi Osiek pod nr 1 Luciusz Karoński lat 3 syn Józefa Karońskiego i Marianny z Paciorkowskich. Świadkowie: Gotlib Leitshman chirurg powiatowy zamieszkały w Żarkach i Kazimierz Kowalski ekonom ze wsi Osiek.
5.03.1819 r. o godzinie 5 rano urodziła się we dworze w Osieku Mechtylda Franciszka Konstancja Karońska córka Józefa Karońskiego sędziego pokoju powiatu lelowskiego lat 36 dziedzica wsi Osiek i Mysłowa w Osieku zamieszkałego i Marianny z Paciorkowskich pierwszego ślubu Miklaszewskiej lat 42. Świadkowie: Jan Stojowski lat 36 dziedzic wsi Pińczyce tamże zamieszkały i Kazimierz Kowalski lat 28 ekonom ze wsi Osiek.
14.01.1822 r. o godzinie 8 rano zmarł we wsi Osiek pod nr 1 Edmund Karoński lat 5 syn Józefa Karońskiego i Marianny z Paciorkowskich. Świadkowie: Kazimierz Kowalski ekonom ze wsi Osiek i Jakub Bańka majster kunsztu stolarskiego z Mysłowa.
5.03.1831 r. o godzinie 11 w nocy zmarł w Osieku Józef Karoński lat 56, dziedzic dóbr Osiek i Mysłów, sędzia pokoju powiatu lelowskiego, kawaler orderu św. Stanisława w Osieku zamieszkały, urodzony w Krakowie, syn Amona i Antoniny Karońskich zmarłych, zostawiwszy po sobie wdowę Mariannę z Paciorkowskich. Świadkowie: Roman Karoński syn wyżej wymienionego lat 22 i Kazimierz Kowalski lat 40 ekonom, obaj zamieszkali w Osieku. ASC 43/1831
2.06.1840 r. ślub Bolesław Jan Feliks Stefan Hubicki kawaler lat 27 urodzony w Piotrkowie w guberni kaliskiej zamieszkały we wsi Smoleń przy rodzicach syn Romana Hubickiego sędziego apelacyjnego i Marianny z Wolanowskich dziedziców dóbr Smoleń tamże zamieszkałych z panną Metyldą Karońską lat 21 urodzoną w Osieku i tam zamieszkałą przy matce córką Józefa Karońskiego sędziego pokoju powiatu lelowskiego zmarłego i Marianny z Paciorkowskich żyjącej. Małżonkowie umowy przedślubnej nie zawarli. ASC 29/1840
4.11.1851 r. o godzinie 8 wieczór zmarła w Osieku Silwina Eugenia z Tymienieckich Nowosielska pierwszego ślubu Przygodzka, drugiego Nowosielska lat 43, zamieszkała w Osieku, urodzona w Oleśnicy, córka Piotra Tymienieckiego i Julianny z Korulskich zmarłych we wsi Chomętowie, zostawiwszy po sobie owdowiałego męża Wincentego Wilhelma Nowosielskiego. Świadkowie: Wincenty Wilhelm Nowosielski dziedzic dóbr Osiek z przyległościami lat 47 w Osieku zamieszkały i ksiądz Apolinary Karnawalski wikariusz parafii Koziegłówki lat 25 w Koziegłówkach zamieszkały. ASC 127/1851
16.07.1855 r. o godzinie 4 po południu zmarł we dworze w Osieku Wincenty Wilhelm Nowosielski dziedzic Osieka, sędzia pokoju w okręgu lelowskim, wdowiec, lat 54, urodzony w Woli Kopcowej w guberni radomskiej, syn Jakuba i Rozalii z Juchowskich małżonków Nowosielskich już zmarłych. Świadkowie: Onufry Korulski naddzierżawca ekonomii rządowej Olsztyn zamieszkały w Turowie lat 65 i Józef Bajorkiewicz burmistrz miasta Koziegłów i zarazem wójt gminy Osiek w Koziegłowach zamieszkały lat 39. ASC 155/1855
21.10.1863 r. o godzinie w pół do trzeciej z południa urodził się w Osieku Marian Paweł Alfons Nowodworski syn Ignacego Józefa Nowodworskiego lat 40 dziedzica wsi Osiek z przyległościami w Osieku zamieszkałego i Marii z Grabowskich lat 30. Rodzice chrzestni: Izydor Nowodworski i Zofia Nowodworska z Łysej Góry. Świadkowie: Izydor Nowodworski nadleśny lasów rządowych w Łysej Górze zamieszkały lat 50 i Piotr Ćwiekowski organista z Koziegłówek lat 52. Spóźnienie spisania aktu urodzenia nastąpiło jedynie z przyczyny słabości matki, w której też i życie zakończyła. ASC 69/1864
30.10.1863 r. o godzinie 8 wieczór zmarła w Osieku Maria z Grabowskich Nowodworska współdziedziczka dóbr Osiek, zamężna, lat 30 mająca, urodzona w Warszawie, a zamieszkała w Osieku pod numerem 1, córka zmarłego Pawła i żyjącej Teresy z Bollermanów, zostawiwszy owdowiałego męża Józefa Ignacego Nowodworskiego. Świadkowie: Józef Ignacy Nowodworski dziedzic Osieka z przyległościami lat 40 i Ludwik Dill rządca dóbr Osiek, tamże zamieszkali. ASC 136/1863
29.03.1864 r. o godzinie 10 wieczór zmarł w Osieku Marian Paweł Alfons Nowodworski dziecko mające 5 miesięcy syn Ignacego Józefa i zmarłej Marii z Grabowskich małżonków Nowodworskich. Świadkowie: Ignacy Józef Nowodworski dziedzic Osieka z przyległościami lat 40 i Piotr Ćwiekowski organista parafialny z Koziegłówek lat 50. ASC 60/1864
8.01.1883 r. o godzinie 10.30 rano zmarł w Osieku Karol Nowodworski ziemianin, emeryt, główny skarbnik guberni radomskiej, wdowiec po Franciszce z Szymańskich zmarłej dnia 26.11/8.12.1858 r., urodzony we wsi Łacha w powiecie pułtuskim w guberni płockiej, a zamieszkały przy swoim synu we wsi Osiek, syn Ignacego i Marianny z Przeradowskich małżeństwa Nowodworskich obywateli ziemskich. W akcie nie podano wieku zmarłego. Świadkowie: Paweł Bereza lat 50 i Ludwik Maroń lat 42 chłopi koloniści z Mysłowa. ASC 9/1883
31.07.1883 r. w czasie popołudnia zmarła w Osieku Jadwiga Nowodworska, panna ziemianka, urodzona w Łysej Górze w parafii siewierskiej, a przebywająca w Osieku, lat 17, córka komisarza Piotrkowskiego Leśnego Okręgu żyjącego Izydora i nieżyjącej Zofii z domu Wawrowska małżeństwa Nowodworskich. ASC 118/1883
28.11.1904 r. o godzinie 1 po południu zmarł w Osieku Józef Ignacy Wojciech Nowodworski ziemianin, właściciel dóbr Osiek, lat 85, urodzony w mieście Sandomierz, zamieszkały we wsi Osiek, syn Karola i Franciszki z domu Tymańska małżeństwa Nowodworskich ziemian, wdowiec po Marii Bronisławie z Grabowskich. Świadkowie: Władysław Nowodworski lat 36 zamieszkały w Warszawie i Jan Frączek lat 44 chłop ze wsi Koziegłówki. ASC 150/1904
Na cmentarzu parafialnym w Koziegłówkach za kaplicą znajduje się zaniedbany grobowiec Nowodworskich. Są na nim następujące inskrypcje: Ś. P. Ignacy Nowodworski żył lat 84 zm. d. 28 listopada 1904 r. Z Grabowskich Marja Nowodworska żyła lat 30 zm. d. 30 października 1863 r. Pokój ich cieniom. Ś. P. Karol Nowodworski żył lat 90 zm. d. 8 stycz. 1883 r. Ś. P. Maniuś synek nieżyjących Ignacego i Marji Nowodworskich żył 5 miesięcy zm. d. 29 marca 1864 r.
Również na cmentarzu parafialnym w Siewierzu znajduje się zaniedbany grobowiec Nowodworskich. Spoczywają w nim członkowie rodziny Izydora Nowodworskiego. Tenże jak podejrzewam był bratem Ignacego Nowodworskiego z Osieka. Jednakże jego samego w grobowcu w Siewierzu nie pochowano, gdyż nie ma na nim inskrypcji mówiącej o nim. Oto inskrypcje z grobowca Nowodworskich w Siewierzu: Ś. P. Maria z Nowodworskich Wawrowska żona b. prezesa Trybunału lat 58 +22 wrześ 1867 r. jej córka Zofia z Wawrowskich Nowodworska żona nadleśnego lat 37 +31 stycz. 1867 r. oraz jej dzieci Jadzia dni 20 +14 paźd. 1861 Zosia dni 2 +29 stycz 1867 Józefa lat 21 +15 wrz. 1877 r. Jadwiga lat 19 +31 lipca 1883 r. Proszą o westchnienie do Boga.
Poniżej fotografie grobowców rodziny Nowodworskich na cmentarzu w Koziegłówkach i Siewierzu.