Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945

Jeszcze raz dziękuję za tak interesująca historię folwarku w Młynku. Faktycznie, sprawdziłam i przeanalizowałam akt Józefy Michniewskiej urodzonej 05.05.1828 / 59 w Folwarku Młynek. Są dwa zapisy aktu po łacinie i po Polsku. Jest też dodana informacja o Ekonomi Rządowej oraz świadkiem jest wspomniany przez Pana aktuariusz Ekonomii Poczeszyńskiej Kajetan Gasprowicz. Dodam, że w akcie urodzenia 51 / 1828 jest wpisany kolejny syn - Anastazy - Benedykta Lemańskiego.
W załączniku akty urodzenia wspomnianej Józefy Michniewskiej.

Pozdrawiam
Teresa Łukasik

Pani Tereso, dziękuję za akt urodzenia Anastazego Lemańskiego.
Poczesna Dwór. 29.03.1828 r. o godzinie 2 po południu urodził się w Poczesnej Anastazy Lemański syn Benedykta Lemańskiego naddzierżawcy ambtu poczeszyńskiego zamieszkałego w Poczesnej lat 43 i Marianny z Przeździeckich lat 39. Rodzice chrzestni: Wiktor Lemański i Kamilla Lemańska. Świadkowie: Kajetan Gasprowicz aktuariusz ambtu poczeszyńskiego z Poczesnej lat 40 i Franciszek Chornik metr dający lekcje w dworze poczeszyńskim z Borku lat 29. (ASC Poczesna 51/1828)

Panie Krzysztofie!

Schonborn Józefa - emerytka po gorzelanym (lista pracowników majątku Kruszyna na 16.02.1945);
Chciałem zapytać, czy może jest Panu wiadomo coś o rodzinie Szenbornów, którzy byli gorzelanymi w Kruszynie? Bo według danych z cmentarza w Kruszynie i metryk dostępnych na FS, doszedłem do następujących wniosków:
1/ Wincenty Ksawery Szenborn przybył z dziećmi i całą swoją rodziną do Kruszyny,Borowna prawdopodobnie najpóźniej w 1876 roku. Właścicielem majątku Kruszyna był wtedy książę Eugeniusz Adolf Lubomirski.
2/ Dwaj synowie Wincentego - starszy Roman Szenborn występuje jako gorzelany w Kruszynie, jak i młodszy Teofil Wawrzyniec, zamieszkały w Borownie, też jest gorzelanym.
3/ i teraz nie wiem, czy młodszy Teofil Wawrzyniec jest gorzelanym razem z bratem Romanem w majątku w Kruszynie, czy też jest gorzelanym w Borownie? Nie wiem także, kto był w latach 1876-1939 właścicielem majątku w Borownie?
4/ następnie jako gorzelany w Kruszynie występuje wnuk Wincentego (a syn Romana) – Felicjan Szenborn. Żeni się on w 1904 roku z Józefą Kruszyńską, córką Dominika Kruszyńskiego – gorzelanego ze Skrzydlowa.
5/ następnie Felicjanowi umierają trzej synowie i pozostają mu tylko dwie córki.
6/jaki był dalszy los gorzelni w Kruszynie po śmierci Felicjana Schonborna?
Podczas indeksacji parafii Kruszyna wynotowałem gorzelanych w Kruszynie:
1/Górecki Franciszek-1811-gorzelany w Kruszynie
2/Ruuprecht Franciszek-1844-gorzelany z Kruszyny
3/Poleciński Karol-1845-gorzelany z Kruszyny
4/Kuś Alojzy-1846-gorzelany z Wikłowa
5/Rokke August-1846-1850-gorzelany z Kruszyny

Pozdrawiam
Michał Mugaj

Rodziny Schonborn nie badałem dokładnie. Nie mogę dodać nic więcej ponad to co już Pan ustalił. Sądzę, że Roman Schonborn był gorzelanym w Kruszynie, a jego młodszy brat Teofil w Borownie. Tamże 22.04.1884 r. urodziła się jego córka Zofia. W jej akcie urodzenia Teofil występuje jako gorzelany i chyba był nim w Borownie skoro tutaj rodzi się córka.
Do zdjęć grobów Schonbornów z cmentarza w Kruszynie warto jeszcze dodać epitafium Romana Schonborna i jego żony Bronisławy z Pogorzelskich, które znajduje się w kościele w Kruszynie na kolumnie po prawej stronie od wejścia. Sądzę, że żyją jeszcze potomkowie tej rodziny, która jak widać była dość liczna. Być może odezwą się i coś dodadzą.
Nie wiem jaki był los gorzelni w Kruszynie po śmierci Felicjana Schonborna. Czy nadal funkcjonowała i jak długo? Czy jeszcze w okresie PRL?
Obecnie gorzelnia jest częściowo zrujnowana, stoi jeszcze komin. Wewnątrz gorzelni zachowały się dwie żeliwne kadzie o wysokości kilku metrów.
Jeżeli zaś chodzi o własność majątku Borowno to Józef Michalski nabył te dobra wraz z folwarkiem Grabowa i Grabówka oraz folwarkiem Łochynia od Ignacego Lesińskiego oraz jego trzech synów tj. Aleksandra Ignacego, Stanisława Leopolda i Ludwika Romana 12/24.04.1862 r. za 121.000 rubli.
Józef Michalski 6/18.08.1874 r. dokonał podziału dóbr Borowno. Dobra Borowno z folwarkiem Łochynia i osadą Karolinów sprzedał swojemu synowi Adamowi Michalskiemu za 109.533 ruble i 32 kopiejki. Sobie zaś pozostawił dobra Grabowa i Grabówka z osadą Dziadowiec.
Adam Michalski zmarł 1.07.1923 r. w Borownie o godzinie 11 w nocy w wieku 73 lat. Był synem Józefa i Bronisławy z Karpińskich, urodzonym w Warszawie. (ASC Borowno 79/1923).
Adam Michalski ze swojego związku z Emilią z Reszków posiadał jedynie córkę Janinę urodzoną 22.06.1874 r. w Warszawie. To ona po śmierci ojca przejęła dobra. 12.09.1909 r. poślubiła w kościele pod wezwaniem św. Antoniego w Warszawie hr. Karola Skarbka syna Bolesława i Jadwigi z Nasierowskich urodzonego 28.10.1875 r. w Drzazgowej Woli w parafii Wierzchlas. Ta linia Skarbków bardzo zubożała, a Karol w momencie poznania Janiny pracował w Warszawie jako sprzedawca obrazów w galerii. W galerii tej była również kawiarnia do której często przychodziła Janina. Karol Skarbek był przystojny i czarujący i szybko zaskarbił sobie jej względy i ta pomimo mocnego sprzeciwu rodziców poślubiła go. Po śmierci ojca Janina wraz z mężem w ciągu kilku lat doprowadzili Borowno do ruiny gospodarczej i ekonomicznej. Karol Skarbek mający pełnomocnictwa żony do prowadzenia majątku zaciągał pożyczki na dobra, a pieniądze trwonił.
Karol hr. Skarbek zmarł 14.09.1930 r. w Borownie o godzinie 6.30 wieczorem. (ASC Borowno 111/1930)
Janina z Michalskich Skarbek zmarła 24.06.1931 r. w Borownie o godzinie 22.15. (ASC Borowno 55/1931)
Karol Skarbek i Janina z Michalskich nie posiadali potomstwa.
W swoim testamencie z dnia 15.09.1930 r. Janina z Michalskich Skarbek zapisała majątek Borowno Wojciechowi Michalskiemu, hr. Aleksandrze z Michalskich Komorowskiej i hr. Elżbiecie z Michalskich d'Ornano. Jednak ze względu na ogromne długi spadkobiercy nie zdecydowali się przyjąć spadku.
Borowno wystawiono więc na licytację publiczną. Dopiero na niej 16.10.1931 r. majątek nabyła hr. Aleksandra z Michalskich Komorowska za 1.150.150 zł. Według szacunków ze stycznia 1932 r. Borowno było zadłużone na ponad 1.060.000 zł.
Dnia 23.01.1932 r. Aleksandra z Michalskich Komorowska żona Piotra hr. Komorowskiego zamieszkała w majątku Zabrzeźnia powiatu brzezińskiego upoważniła Aleksandra Danilczuka zamieszkałego w Skrzydlowie do sprzedaży w całości lub w części dóbr Borowno. Od tego momentu rozpoczyna się parcelacja dóbr, a uzyskane w ten sposób pieniądze przeznaczane są na spłatę zadłużenia.
30.09.1937 r. na licytacji publicznej na żądanie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego Borowno nabył Aleksander Danilczuk za 250.000 zł.
Aleksander Danilczuk był mężem Emilii z Reszków właścicielki dóbr Skrzydlów.
Folwark Łochynia został zlicytowany na żądanie Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego 1.04.1938 r. Nabywcami za sumę 92.000 zł stali się Hendla Gotfried, Moszek Tenenbaum i Szymon Zyskind, którzy już 11 kwietnia tego samego roku scedowali swoje prawa do tego folwarku małżeństwu Czesławowi i Janinie Mikke w 1/3, Włodzimierzowi Henrykowi Mikke w 1/3 i Stanisławowi Mikke w 1/3.
Aleksander Danilczuk kontynuował parcelację majątku również w czasie okupacji. Został sprzedany między innymi dwór, park i zabudowania folwarczne. Teren ten o powierzchni 3.5798 ha w dniu 11.11.1941 r. za 40.000 zł nabyło małżeństwo Leon Drab i Józefa z Noconiów. Do dziś jest w posiadaniu tej rodziny.
W 1945 r. w ramach reformy rolnej z tego ogromnego niegdyś majątku Skarb Państwa przejął 113,4 ha. z których pomiędzy 79 osób rozparcelowano 110,4 ha

Poniżej na zdjęciach:
1. Epitafium Romana i Bronisławy Schonbornów w kościele w Kruszynie.
2. Epitafium Romana i Bronisławy Schonbornów w kościele w Kruszynie.
3. Zabudowania gorzelni w Kruszynie od strony zachodniej. Stan na 2013 r.
4. Ruiny gorzelni od strony wschodniej. Stan na 2009 r.
5. Ruiny gorzelni od strony wschodniej. Stan na 2009 r.
6. Ruiny gorzelni od strony wschodniej. Stan na 2009 r.
7. Ruiny gorzelni od strony wschodniej. Stan na 2009 r.

Panie Krzysztofie, dziękuję za zdjęcia gorzelni z Kruszyny(a właściwie to, co z niej pozostało) i zdjęcia epitafium Schonbornów w kościele w Kruszynie.
Dziękuję także za obszerny i bardzo ciekawy materiał o właścicielach majątku Borowno w latach 1862-1945.
Pozdrawiam
Michał Mugaj

witam panie Krzysztofie!
Czy posiada Pan informacje na temat wsi Kijów i Łęg ( okolice Kruszyny).
Interesuje mnie własność majątkowa dotycząca tych wsi oraz ich historia.
Pozdrawiam Michał Mugaj.