Dobra ziemskie Rudniki.
W I RP Rudniki były królewszczyzną należącą do starostwa w Olsztynie.
16 grudnia 1797 r. król pruski Fryderyk Wilhelm III nadał dobra Zarębice, wójtostwo Przyrów, wójtostwo Wierzchowisko, Baby, Rudniki, Wancerzów, Jaskrów, Konin, Kłobukowice z przyległością Kuchary, Zawada, Krasice, Małusy Wielkie, Lusławice w powiecie częstochowskim oraz Soborzyce i Okołowice w powiecie radomszczańskim ks. Ludwikowi Wirtemberskiemu. Tenże wkrótce, bo już około 1799 r. sprzedał te dobra, za wyjątkiem Zarębic, Aleksandrowi hr. Schoenaich von Carolath. W pierwszej połowie XIX w. z tych równie dużych dóbr majątki są pojedynczo wyłączane i sprzedawane.
Julian Sosnowski nabył te dobra od Wilhelma Aleksandra hr. Schoenaich von Carolath 21.03.1819 r. za 2.026.044 zł.
Jan Nofok nabył te dobra na licytacji publicznej w Trybunale Kaliskim i zostały mu one przyznane na mocy trzech wyroków adiudykacyjnych tegoż trybunału z dnia 13/25.11.1840 r.
Ignacy Turkułł nabył te dobra od Jana Nofoka 25.11/7.12.1840 r. za 200.000 zł.
Jan Nofok nabył te dobra od Ignacego Turkułła 1/13.10.1844 r. za 682.000 zł.
Wincenty Majewski nabył z tej majętności dobra Kłobukowice, Kuchary, Krasice, Zawada, Rudniki i Wierzchowisko od Jana Nofoka 7/19.11.1844 r. za 341.000 zł.
Antoni Nowicki nabył wieś i folwark Rudniki od Wincentego Majewskiego 4/16.07.1850 r. za 76.250 zł, tj. 11.437 rubli i 50 kopiejek.
Jakub Roman Dobrowolski nabył Rudniki od Antoniego Nowickiego 4/16.09.1856 r. za 210.000 zł, tj. 31.500 rubli.
Na zasadzie ukazu z 19.02/2.03.1864 r. włościanie z tych dóbr otrzymali na własność 420 mórg i 108 prętów.
Do majątku Rudniki należała również oddzielna łąka położona przy dobrach Skrzydlów o powierzchni 11 mórg i 160 prętów.
Z tego majątku dla kolei Warszawsko - Wiedeńskiej przydzielono 29 mórg i 78 prętów, co zatwierdzono formalnym aktem 8/20.11.1877 r.
W roku 1877 folwark Rudniki posiadał powierzchnię 915 mórg, w tym grunty orne i ogrody - 460 mórg, łąki - 11 mórg, las (nieurządzony) - 384 morgi, nieużytki - 60 mórg, budynki murowane - 10, budynki drewniane - 5. (Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 9, Warszawa 1888, s. 935 - 936.)
Tadeusz Stefan Dobrowolski nabył Rudniki od Jakuba Romana Dobrowolskiego 31.12.1882/12.01.1883 r. za 69.110 rubli.
Johan Ernest August Lur syn Augusta nabył Rudniki na licytacji publicznej w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie 22.06.1892 r. za 50.000 rubli.
Johan Ernest August Lur sprzedał Rudniki 20.02/4.03.1898 r. za 110.000 rubli następującym osobom: 1.Dawidowi Przeworskiemu synowi Markusa vel Mordki 29 i 3/8 %. 2.Ickowi vel Wincentemu Przeworskiemu synowi Markusa vel Mordki 24 i 3/8 %. 3.Jakubowi Przeworskiemu synowi Markusa vel Mordki 21 i 7/8 %. 4.Mośkowi vel Maurycemu Przeworskiemu synowi Markusa vel Mordki 24 i 3/8 %.
Dawid, Icek vel Wincenty, Jakub i Mosiek vel Maurycy bracia Przeworscy wydzielili z folwarku Rudniki 364 dziesięciny i 1162 sążnie kwadratowe i sprzedali je Fabryce Portland Cementu "Rudniki" 7/19.07.1898 r. za 244.500 rubli. Oprócz tego Fabryka nabyła od Eugeniusza Augusta Herberta służebność polegającą na wydobywaniu wszelkich minerałów na tym obszarze 13/25.07.1898 r. za 207.600 rubli. Tenże Eugeniusz August Herbert sprzedał Fabryce wszystkie swoje budynki fabryczne znajdujące się na tej ziemi w tymże samym dniu za 158.400 rubli. Łącznie Fabryka Portland Cementu "Rudniki" zapłaciła 610.500 rubli.
Henryk Żak syn Adolfa nabył grunty i fabrykę na licytacji publicznej w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie 21.09.1904 r. za 55.100 rubli.
Rodzeństwo Piotr Ludwik Julian Żak i Eulalia Eliza Paulina Gabriela Żak nabyli grunty i fabrykę w dwóch równych niepodzielnych częściach po śmierci swojego ojca Henryka Żaka na mocy protokołu postępowania spadkowego 28.04/11.05.1907 r.
Jakub Dobrzyński syn Natana nabył grunty i fabrykę na licytacji publicznej w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie 26.06.1909 r. za 65.000 rubli.
Jakub Dobrzyński syn Natana sprzedał 23 morgi i 59 prętów Azrielowi vel Edmundowi Krakowskiemu synowi Moszka 1/14.08.1911 r. za 3000 rubli.
Jakub Dobrzyński syn Natana sprzedał 596 mórg i 35 prętów Jakubowi Rozenbaumowi synowi Lewka 27 i 1/2 %, Jakubowi Rozenbaumowi synowi Icka 27 i 1/2 %, Nusenowi Dawidowi Rozenbaumowi synowi Chama 45 % 3/16.10.1912 r. za 60.000 rubli.
Jakub Dobrzyński sprzedał 1/3 posiadanego przez siebie gruntu wraz ze stojącymi na nim budynkami i fabryką cementu Rubinowi Frydmanowi synowi Arona i Samuelowi Rosenowi synowi Gedali w równych niepodzielnych częściach 17.09.1918 r. za 525.000 rubli.
Rubin Frydman i Samuel Rosen należącą do siebie 1/3 gruntu wraz z budynkami i fabryką sprzedali Jakubowi Dobrzyńskiemu synowi Natana 30.10.1919 r. za 600.000 rubli.
W 1921 r. grunt wraz z fabryką należący do Jakuba Dobrzyńskiego posiadał powierzchnię 67 mórg i 60 prętów.
Fabryka Portland Cementu "Rudniki" Spółka Akcyjna nabyła 67 mórg i 60 prętów od Jakuba Dobrzyńskiego 2.06.1921 r. za 5.000.000 marek.
Zjednoczone Zakłady Wapienne "Wapnorud" w Rudnikach Spółka Akcyjna nabyły 23 morgi i 59 prętów od Edmunda vel Azriela Krakowskiego 28.12.1922 r. za 10.000.000 marek.
Dawid, Icek vel Wincenty, Jakub i Mosiek vel Maurycy bracia Przeworscy po wyprzedaży obszarów z folwarku Rudniki pozostawili przy sobie 100 mórg gruntu położonego w czterech różnych miejscach.
Dawid Przeworski zmarł 31.05.1918 r. w Warszawie w wieku 65 lat w swoim mieszkaniu pod nr 1582 na 3 litera D przy ulicy Jerozolimskiej. Był synem Mordki i Chaji z Kazimierskich małżeństwa Przeworskich.
Współwłasność tj. 29 i 3/8 % części dóbr po śmierci Dawida Przeworskiego na skutek protokołu regulacji spadku z dnia 24.09.1919 r. przeszła na Esterę vel Emilię z Klocmanów Przeworską córkę Jeremiasza w jednej połowie i Jerzego Przeworskiego syna Dawida, Reginę z Przeworskich Barcińską córkę Dawida i Helenę z Przeworskich Landau córkę Dawida w pozostałej drugiej połowie w równych niepodzielnych częściach. Estera vel Emilia Przeworska otrzymała swoją połowę jako wdowa z mocy intercyzy przedślubnej zawartej 6/18.09.1876 r. za Nr 1 przed notariuszem Świętochowskim w Skalbmierzu, a pozostali w drodze spadku jako dzieci.
Jerzy Przeworski urodził się 22.06.1885 r. w Działoszycach powiat Pińczów jako syn Dawida Przeworskiego kupca lat 31 zamieszkałego w Działoszycach i Emilii z Klocmanów lat 26.
12/14.08.1876 r. w Działoszycach zawarto małżeństwo pomiędzy Dawidem Przeworskim, kawalerem, lat 22, urodzonym w Działoszycach i tutaj przy ojcu zamieszkałym, synem żyjącego Mordki kupca i zmarłej Chaji z domu Kazimierskiej z Esterą Klocman, panną, lat 18, urodzoną w Warszawie, a zamieszkałą przy matce w Działoszycach, córką zmarłego Jeremiasza Jana i żyjącej Tauby Lai z Lebendów.
Zjednoczone Zakłady Wapienne "Wapnorud" w Rudnikach Spółka Akcyjna nabyły 100 mórg od Wincentego Przeworskiego, Jakuba Przeworskiego, Maurycego Przeworskiego, Emilii Przeworskiej, Jerzego Przeworskiego, Reginy Barcińskiej i Heleny Landau 28.12.1922 r. za 15.000.000 marek.
Skarb Państwa z mocy dekretu z 6.09.1944 r. przejął w 1945 r. majątek Rudniki należący do Zjednoczonych Zakładów Wapiennych "Wapnorud" w Rudnikach. Jego powierzchnia wynosiła 98 ha. Z czego pomiędzy 20 osób rozparcelowano 33.90 ha. Ziemię z parcelacji otrzymali: 1.Pakuła Bronisław parcele 1 i 2 - 2 ha, 2.Jeziorowski Bronisław parcela 3 - 1 ha, 3.Jagusiak Stefan parcele 4, 5, 6 - 3 ha, 4.Michoń Stefan parcele 9 i 10 - 2 ha, 5.Kaczorowski Stanisław parcele 11 i 12 - 2 ha, 6.Urbanowski Stanisław parcele 14 i 15 - 2 ha, 7.Sojda Józef parcela 16 - 1 ha, 8.Nocoń Andrzej parcela 17 i 18 - 2 ha, 9.Łapsik Stanisław parcela 19, 20, 21 - 3 ha, 10.Wojtasik Piotr parcela 22 - 1 ha, 11.Kapica Stanisław parcela 23 - 1 ha, 12.Witczak Jan parcela 24 - 1 ha, 13.Dubiak Wiktor parcela 25 i 26 - 2 ha, 14.Nocuń Henryk parcela 27 i 28 - 2 ha, 15.Nabiałek Stanisław parcela 29 - 1.2276 ha, 16.Bednarek Ignacy parcela 30 i 31 - 2.45 ha, 17.Węgrzyński Ignacy parcela 13 - 1 ha, 18.Biecek Jan parcela 7 - 1 ha, 19.Saternus Kazimierz parcela 8 - 1.19 ha, 20.Płaszaj Wincenty parcela 32 - 1.45 ha.
Historię wsi Rudniki opisano w następującej pozycji: Adam Jaruga, Wieś Rudniki w powiecie częstochowskim w latach 1261 - 2006, Częstochowa 2006.
Dwór w Rudnikach znajdował się przy ulicy Ogrodowej. Autor zamieścił jego fotografię na stronie 126. Obecnie w miejscu tym znajduje się Zespół Szkolno - Przedszkolny przy ulicy Szkolnej 11. Do zachodniej części zespołu przylega ulica Ogrodowa.
Poniżej:
1.Plan części dóbr Rudniki z 1898 r.
2.Plan gruntów stanowiących własność Portland Cementowni "Rudniki" z 1921 r. wykonany na podstawie planów z 1898 r. i 1912 r.
3.Plan parcelacyjny majątku Rudniki z 1945 r.